چه چیزی باعث تشنج و بیهوشی در سگ ها می شود؟

تماشای یک سگ در حال تشنج یک اتفاق وحشتناک برای اکثر والدین حیوانات خانگی است. اگر تا به حال تشنج در سگ ها را تجربه کرده اید، ممکن است تعجب کنید که چه چیزی باعث تشنج و بیهوشی در سگ ها می شود؟ علت تشنج در سگ ها، افراد و سایر پستانداران فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز است. تشنج ها بر اساس قسمتی از مغز که تحت تأثیر قرار گرفته است می توانند از نظر ظاهری متفاوت باشند.

علائم تشنج در سگ ها

هنگامی که نورون ها شروع به شلیک و سیم کشی غیرقابل کنترل می کنند، بدن با تکان، تشنج و تغییر یا از دست دادن هوشیاری پاسخ می دهد. سگی که تشنج را تجربه می کند نیز ممکن است:

• به طور غیر ارادی ادرار یا مدفوع کند.
• آب دهانش سرازی شود.
• موقتاً نابینا شود.
• بدنش قفل و سفت شود.
• کف بالا بیاورد.
• به نام خود پاسخی ندهد.
• دچار استفراغ شود.
• تعادل خود را از دست بدهد.

دلیل فعالیت الکتریکی غیرطبیعی که در مغزش اتفاق می افتد، مست و لرزان باشد (تعادل خود را از دست بدهد).

انواع تشنج در سگها

در دامپزشکی، تشنج‌ها به دو دسته بزرگ تقسیم می‌شوند:

1. تشنج‌هایی که علل درون جمجمه‌ای دارند (علت آن در داخل سر است)
2. تشنج‌هایی که علل خارج از جمجمه دارند (علت بروز مشکل در جای دیگری از بدن است)

تشنج داخل جمجمه  ای

تشنج های داخل جمجمه ای می تواند به دلایل زیادی ایجاد شود. از جمله:

• تومورهایی که به بافت مغز فشار می آورند.
• سکته مغزی
• هیدروسفالی (آب روی مغز – وضعیتی که در نژادهای گنبدی سر مانند چیهواوا دیده می شود).
• بافت مغزی ملتهب
• انگل های مغزی
• ضربه مغزی

 همه این شرایط باعث ایجاد فعالیت الکتریکی غیر طبیعی در مغز می شود که می تواند منجر به تشنج شود.

یکی از شایع ترین علل تشنج و بیهوشی در سگ ها صرع ایدیوپاتیک است. اگر حمله تشنج در اثر صرع باشد باید گفت که هیچ ناهنجاری آناتومیکی در مغز وجود ندارد و هیچ دلیل خارج جمجمه ای وجود ندارد، اما سگ همچنان تشنج های غیر قابل توضیحی را تجربه می کند. در واقع شما نمی توانید هیچ عاملی برای تشنج ها پیدا کنید اما همان قدر که به نظر ناامیده کننده می آید نکات مثبتی هم در خود دارد!

 اگر سگ شما یک سگ بالغ است و به ناگهان دچار صرع شده است نگران نباشید! شما می توانید با مصرف مداوم و به اندازه دوز های دارویی، از تشنج های پی در پی جلوگیری کنید و میزان دفعات و شدت تشنج های صرعی را تحت کنترل قرار دهید.

تشنج خارج جمجمه

تشنج خارج جمجمه ای می تواند ناشی از:

• قند خون پایین در حیوانات بسیار جوان یا دیابتی

مغز برای عملکرد به قند نیاز دارد. وقتی قند خون کاهش می یابد، مغز به درستی کار نمی کند و باعث تشنج یا از دست دادن هوشیاری می شود.

• پایین بودن کلسیم خون

کلسیم در فعالیت الکتریکی سلول ها مهم است. هنگامی که کلسیم خون کاهش می یابد، وضعیتی به نام “تتانی” ایجاد می شود که در آن عضلات منقبض می شوند که می تواند علائم تشنج را تقلید کند.

• نارسایی حاد کلیه
• بیماری کبدی

نارسایی کلیه و بیماری کبد هر دو منجر به تجمع سموم در خون می شوند که بر سلول های مغز تأثیر منفی می گذارد. هنگامی که سلول های مغزی از قرار گرفتن در معرض سموم برانگیخته می شوند، ممکن است تشنج رخ دهد.

• گرمازدگی
• سمومی مانند سم های مورچه و سوسک و موش
• نیش حشرات
• آلرژی های غذایی یا مواد ضد کک و کنه

شما با انجام آزمایش های بیوشمی سالیانه و چک آپ های سونوگرافی می توانید از سلامت کلیه و کبد و تمامی اندام های داخلی سگ خود اطمینان حاصل کنید.

هنگام تشنج برای سگ ها چه اتفاقی می افتد؟

تشنج‌ها بر اساس نحوه تأثیر آنها بر سگ به چند دسته‌ طبقه‌بندی می‌شوند:

• تشنج عمومی شامل تشنج و از دست دادن هوشیاری و بیهوشی است.
• تشنج جزئی زمانی اتفاق می‌افتد که فقط یک قسمت یا یک طرف بدن سگ در حال تشنج است و سگ هوشیار و پاسخگو باقی می‌ماند، که نشان می‌دهد تنها بخشی از مغز تحت تأثیر قرار گرفته است.
• نارکولپسی که خواب‌آلودگی مفرط در طول روز است – به‌ویژه بعد از بازی یا غذا خوردن – یک اختلال تشنجی و همچنین اختلالات وسواس فکری مانند گاز گرفتن اندام تناسلی، مکیدن پهلو یا سایر رفتارهای عجیب و غریب در نظر گرفته می‌شود.
• تشنج‌های خوشه‌ای تشنج‌هایی هستند که در زمان نزدیک به هم اتفاق می‌افتند – مثلاً در فاصله 24 ساعت از یکدیگر – و تهدید کننده زندگی محسوب می‌شوند.
• وضعیت تشنج های صرعی بدون کنترل مخصوصا در سگ ها کم سن و نابالغ (توله سگ ها) می تواند تهدید کننده زندگی باشد. تشنج های صرعی به عنوان فعالیت تشنجی مداوم برای بیش از 30 دقیقه تعریف می شوند.

اگر سگ شما تشنج کرد چه باید کرد؟

بسیاری از والدین حیوان خانگی وحشت می کنند و سعی می کنند سگ را در حالی که او در حال انقباض است حرکت دهند. من توصیه می کنم از انجام این کار خودداری کنید زیرا خطر آسیب به خود و حیوان خانگی خود را دارید. در عوض، مطمئن شوید که سگ شما در مکانی امن است که نمی تواند به طبقه پایین یا داخل استخر بیفتد و به سر و دست و پای او آسیبی نمی رسد و سپس بلافاصله با دامپزشک خود برای آموزش بیشتر تماس بگیرید.

توجه: در طول تشنج سگ، سگ شما در معرض خطر قورت دادن زبان خود نیست، بنابراین هرگز و هرگز دست یا انگشتان خود را نزدیک دهان سگی که گرفتار تشنج است نکنید، از گاز گرفتن تصادفی انگشتتان توسط دوست پشمالویتان جلوگیری کنید. صبر کنید تا تشنج تمام شود و سپس با آرامش سگ خود را نزد دامپزشک ببرید.

بعد از تشنج سگ چه باید کرد؟

اگر سگ شما دچار تشنج شد، در اسرع وقت به دامپزشکی مراجعه کنید. هر چه سگ تشنج بیشتری را تجربه کند، مسیرهای الکتریکی غیرطبیعی در مغز تثبیت می شود، که احتمال تشنج های اضافی را افزایش می دهد. بنابراین مهم است که علت تشنج (در صورت امکان) شناسایی شود و برای فهمیدن علت اصلی یا درمان آن اقدام شود.

 اگر تشنج بر اثر بیماری باشد در اغلب موارد پس از درمان بیماری زمینه ای برطرف می شود.

اگر دامپزشک تشخیص داد که سگ شما مبتلا به صرع است، مهم است که با دامپزشک خود در مورد خطرات و مزایای شروع داروی تشنج سگ به حیوان خانگی خود صحبت کنید. تشنج های صرعی بدون کنترل مخصوصا در سگ ها کم سن و نابالغ (توله سگ ها) می تواند منجر به مرگ شود.

حال که از علائم و دلایل تشنج سگ ها مطلع هستید باید بدانید شرط اول برای کمک به سگی که دچار تشنج شده است؛ حفظ آرامش و خونسردی شما است. هرچند که این اتفاق بسیار دردناک به نظر میرسد ولی نداشتن خونسردی و آرامش، سگ شما را دچار اضطراب و ترس خواهد کرد.

فراموش نکنید شما تنها کسی هستید که میتوانید در موقعیت های بحرانی به دوست پنجه دارتان کمک کنید. بنابراین حفظ خونسردی و آرامش شما برای او و خودتان یک گزینه حیاتی است.